Zwrot przysługuje tym gospodarstwom domowym, których przeciętne miesięczne dochody nie przekraczają 2100 zł brutto w gospodarstwie jednoosobowym albo 1500 zł brutto na osobę w gospodarstwie wieloosobowym. Zwrot VAT mają rozliczać samorządy. Wniosek należy składać w urzędzie gminy. Wniosek o refundację jest dostępny stronieZgłoszenie źródła ogrzewania domu do CEEB jest możliwe do końca czerwca 2022. Jakie grożą kary za niezłożenie deklaracji? Ilu Polaków złożyło deklarację do CEEB? I czym rodacy w większości ogrzewają swoje domy? Zgłoszenie źródła ogrzewania domu do CEEB – do kiedyZgłoszenie źródła ogrzewania domu do CEEB – ile domostw powinno to zrobićZgłoszenie źródła ogrzewania budynku do CEEB – w których gminach najmniej Dlaczego Polacy nie zgłaszają źródła ogrzewania domu do CEEBGdzie sprawdzić status złożonej deklaracji dotyczącej źródeł ciepła?Jakie źródła ciepła przeważają w polskich domach?rozwiń > Termin złożenia deklaracji o źródłach ciepła w mieszkalnych i niemieszkalnych budynkach jedno- i wielorodzinnych mija z dniem 30 czerwca 2022 roku. - Na złożenie deklaracji „o użytkowanych źródłach ciepła i spalania paliw” do Centralnej Ewidencji Emisyjności Budynków (CEEB) właściciele i zarządcy wszystkich budynków mieli aż 12 miesięcy. Pod koniec ubiegłego roku zwracaliśmy jednak uwagę, że nie palą się oni do tego. A wskazywało na to bardzo wolne tempo rejestracji źródeł ogrzewania – ocenia Marek Wielgo, ekspert portalu Zgłoszenie źródła ogrzewania domu do CEEB – ile domostw powinno to zrobić Z uzyskanych przez ten portal danych z wynika, że samych budynków mieszkalnych jest w naszym kraju ponad 6,2 mln. Z kolei z danych Głównego Urzędu Nadzoru Budowlanego (GUNB) wynika, że obecnie wpłynęło 4,2 mln deklaracji, z czego ok. 4 mln dotyczy budynków mieszkalnych jednorodzinnych i wielorodzinnych oraz budynków zbiorowego zamieszkania, czyli hoteli, pensjonatów, akademików i domów wczasowych. Zgłoszenie źródła ogrzewania budynku do CEEB – w których gminach najmniej GUNB prowadzi „Ranking Gmin”, z którego możemy się dowiedzieć, ile deklaracji składanych jest w poszczególnych gminach. Okazuje się, że np. w gminie Prochowice na Dolnym Śląsku deklarację CEEB złożyło 112 z 1934 właścicieli budynków, czyli zaledwie 5%! W podwarszawskim Otwocku ten odsetek wynosi z kolei tylko 15%. Województwa z najmniejszą liczbą złożonych deklaracji do CEEB Na drugim biegunie jest dolnośląska gmina Zawidów, w której 91% budynków jest w Centralnej Ewidencji Emisyjności Budynków. Województwa z największą liczbą złożonych deklaracji do CEEB Dlaczego Polacy nie zgłaszają źródła ogrzewania domu do CEEB – Jest raczej mało prawdopodobne, że do końca czerwca wszyscy właściciele i zarządcy budynków zarejestrują wykorzystywane w nich źródła ciepła. Być może nie wszyscy zdają sobie sprawę, że chodzi nie tylko o kotły czy piece, ale także tzw. kozy oraz bojlery – komentuje ekspert Według niego, powszechne ignorowanie obowiązku rejestracji źródeł ogrzewania może mieć kilka przyczyn. Najprawdopodobniej część właścicieli domów ogrzewanych tzw. kopciuchami, nie chce się ujawnić. Palenie śmieci, w tym różnego rodzaju tworzyw sztucznych, jest w naszym kraju popularnym sposobem „domowej utylizacji”. Inną może być brak przekonania Polaków, że baza ta umożliwi skuteczną walkę ze smogiem i ubóstwem energetycznym, co jest powodem jej utworzenia. Pamiętajmy także, że przeszło 3% mieszkańców naszego kraju nie może sobie pozwolić na odpowiednie ogrzanie swoich domów i mieszkań - jak wynika z danych Eurostat. Gdzie sprawdzić status złożonej deklaracji dotyczącej źródeł ciepła? Główny Urząd Nadzoru Budowlanego wprowadził nową usługę „Sprawdź swoją deklarację", za pomocą której każdy, kto złożył deklarację dotyczącą źródeł ciepła, będzie mógł sprawdzić jej status przez internet. Jest ona dostępna zarówno dla osób, które złożyły deklarację on-line, jak i tych, którzy zrobili to wersji papierowej. Nie jest to tego wymagany ani podpis kwalifikowany ani profil zaufany. Umożliwia ona uzyskanie informacji, czy i kiedy deklaracja została wprowadzona do bazy CEEB. Należy pamiętać, że w przypadku deklaracji w wersji papierowej urzędnicy gminni mają na to aż sześć miesięcy. Status swojej deklaracji dotyczącej źródeł ciepła sprawdzisz tu >>>>>>>> Jakie źródła ciepła przeważają w polskich domach? W zarejestrowanych do tej pory w CEEB budynkach przeważają kotły, piece i kuchnie na paliwa stałe, czyli węgiel. Liczba i rodzaje źródeł ciepła spalania paliw zarejestrowanych w CEEB Dane na dzień 6 czerwca 2022 roku Co gorsza, ponad 80% kotłów na paliwa stałe, czyli poniżej 5 klasy, nie spełnia współczesnych norm emisji dwutlenku węgla. Klasy kotłów na paliwa stałe Wykres sporządzony na podstawie deklaracji złożonych do CEEB Opracowanie: Paulina Karpińska, redaktor portalu Chcesz dowiedzieć się więcej, sprawdź » Komplet e-booków: Budowa domu bez pozwolenia + Gwarantowany kredyt mieszkaniowy Zbyt wysokie opłaty za ogrzewanie. Płacenie rachunków to obowiązek, który dotyczy wszystkich korzystających z określonych świadczeń i usług. Problem w tym, że niektórych kosztów, np. związanych z utrzymaniem mieszkania, nie jesteśmy w stanie dokładnie przewidzieć. Wynika to przede wszystkim ze zbyt wysokich opłat za ogrzewanie. Reklamacja po wakacjach może dotyczyć np. usługi turystycznej, opóźnionego lotu czy noclegu. W jakim terminie należy ją wysłać? Chyba wszystkim spośród nas zdarza się od czasu do czasu zjeść coś na tzw. „mieście”. Nieważne, czy jest to ekskluzywna restauracja czy niepozorna knajpka – chodzi przede wszystkim o to, żeby jedzenie, które tam zamówimy było świeże i dobre. A co jeśli nie jest? Czy klientowi przysługuje reklamacja? W niektórych przypadkach przedsiębiorca ma nawet kilka tygodni na odpowiedź na reklamację. Przepisy obowiązujące w Polsce mogą wydawać się skomplikowane. Jak jest zatem w pozostałych państwach UE? Zdarza się tak, że standard wykupionej wcześniej wycieczki znacznie różni się od tego, jaki gwarantowało biuro podróży w swojej ofercie. Co w sytuacji, gdy zamiast obiecywanego apartamentu zastajemy mały pokoik o niskim standardzie a zamiast widoku na morze z okna widać zniszczone blokowiska? Poniżej podpowiadamy, jak skutecznie bronić się przed nieuczciwymi biurami podróży. Przewoźnicy nie zawsze uznają reklamacje pasażerów. Może się zdarzyć, że mimo Twojego odwołania przewoźnik podtrzyma swoje stanowisko. Nie przekreśla to jednak definitywnie szansy na odzyskanie należności czy uzyskanie odszkodowania. Masz jeszcze dwie inne drogi – sądową oraz polubowną. Urząd Transportu Kolejowego podpowiada jak z nich skorzystać. Reklamacja usługi pocztowej to jedno z uprawnień przysługujących konsumentom. Kto może wnieść reklamację i w jakim terminie? Kiedy zwrócić się o pomoc do Urzędu Komunikacji Elektronicznej? W przypadku gdy pociąg twój pociąg opóźnił się masz prawo dochodzić odszkodowania. Urząd Transportu Kolejowego wskazuje kiedy odszkodowanie nam przysługuje oraz kiedy przewoźnik może nie udzielić odszkodowania lub ograniczyć jego wysokość. Reklamacji biletu dokonasz teraz przez internet przy pomocy skanu biletu - to efekt nowelizacji rozporządzenia regulującego zasady wnoszenia i rozpatrywania reklamacji w transporcie drogowo-kolejowym. Nowelizacja znacznie upraszcza procedurę reklamacji biletu PKP. "Nieudzielenie przed podmiot rynku finansowego odpowiedzi na reklamację skutkuje jej milczącym uznaniem, to jest rozpatrzeniem zgodnie z wolą klienta" - mówi Tomasz Młynarski, radca prawny w biurze Rzecznika Finansowego. Zdaniem rzecznika w takiej sytuacji bank czy ubezpieczyciel tylko w wyjątkowych sytuacjach może kwestionować zasadność naszych roszczeń. Już niedługo posłowie podejmą decyzję o losie projektu nowelizacji Kodeksu cywilnego ( . Autor projektu - Komisja do Spraw Petycji proponuje aby wprowadzić ponowny bieg terminu do dokonania reklamacji, w przypadku wymiany rzeczy na wolną od wad, co przyczyni się do wydłużenia czasu na dokonanie reklamacji. Obuwie można zareklamować na podstawie niezgodności towaru z umową u sprzedawcy lub u producenta. Taka niezgodność może się pojawić np. gdy okaże się, że but jest uszkodzony. Reklamację można złożyć na dwóch podstawach: gwarancji producenta lub rękojmi za wady towar Warto regularnie przeglądać historię swojego rachunku oraz dochodzić swoich praw. Co jednak zrobić jeśli bank nie przyjmie reklamacji - radzi Jarosław Sadowski, ekspert rynku finansowego. Jednym z praw przysługujących konsumentom jest reklamacja wadliwego towaru na podstawie rękojmi, przewidzianej w art. 5561 i 5563 kodeksu cywilnego. Polskie prawo przewiduje dwa rodzaje wad towarów, tj. fizyczne i prawne. W jakim terminie można złożyć reklamację? 25 grudnia 2014 roku zmienią się regulacje dotyczące prawa do reklamacji. Z jakiego uprawnienia skorzystać - reklamacji czy gwarancji? Eksperci UOKIK przypominają, jak sprawnie i skutecznie złożyć reklamacje, gdy zakupiony produkt jest wadliwy. Nowe zasady wnoszenia reklamacji usług telekomunikacyjnych wprowadza rozporządzenia Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 24 lutego 2014 r. w sprawie inwentaryzacji infrastruktury i usług telekomunikacyjnych. Jak złożyć reklamację usług telekomunikacyjnych na nowych zasadach? „Jak napisać odwołanie od reklamacji?” to pytanie, które bardzo często pojawia się na licznych forach internetowych. Dobrze napisane odwołanie od reklamacji może uratować sytuację, gdy otrzymamy odmowną odpowiedź sklepu na reklamację. Poniżej krótki poradnik krok po kroku, jak poprawnie napisać i skutecznie wnieść odwołanie od reklamacji? Reklamacja produktów spożywczych uregulowana jest na mocy ustawy o szczególnych warunkach sprzedaży konsumenckiej (DzU z 2002 r. nr 141, poz. 1176 ze zm.). Reklamacji produktów spożywczych dokonujemy bezpośrednio u sprzedawcy, u którego kupiliśmy towar. Składamy ją w ciągu trzech dni od daty sprzedaży, otrzymania towaru bądź otwarcia opakowania. Akcja „weź paragon” to inicjatywa Ministerstwa Finansów. W związku z feriami zimowymi akcja „weź paragon” potrwa od 20 stycznia do 2 marca 2014 roku. Urzędy skarbowe zamierzają przeprowadzić szeroką kampanię kontrolną. Za brak wydania paragonu mogą nałożyć w drodze mandatu kary w wysokości do 3360 zł. Grudzień to miesiąc świątecznych zakupów i wielu promocji. Coraz częściej konsumenci dokonują zakupów w sklepach internetowych. Czy taki towar można zwrócić? Kiedy złożyć reklamację? Od 25 grudnia 2014 r. na zwrot zakupionego towaru w sieci konsument będzie miał czternaście dni zamiast dziesięciu. Wprowadzone zostaną również ułatwienia w reklamacji wadliwego towaru. Właściciele e-sklepów będą zobowiązani do wprowadzenia zmian w systemie informacyjnym, regulaminach i procedurach sprzedaży. Reklamacja usług na podstawie umowy zlecenia nie znajduje bezpośredniego uregulowania w przepisach prawa. W przypadku wadliwości wykonanej usługi konsument może skorzystać z regulacji kodeksu cywilnego i żądać od usługodawcy naprawienia szkody. Zawiadomienie profesjonalnego sprzedawcy o wadzie towaru powinno nastąpić przed upływem dwóch miesięcy od dnia dostrzeżenia wady. Jeżeli konsument nabył towar od innej osoby fizycznej, wówczas termin z tytułu rękojmi za wady fizyczne rzeczy wynosi miesiąc od dnia jej wykrycia. Sklep, który nie przyjmuje reklamacji bez paragonu, narusza interesy konsumentów. Brak paragonu nie powoduje zamknięcia drogi do złożenia reklamacji. Czy wiesz, że nieudaną imprezę sylwestrową możesz reklamować? A organizator ponosi odpowiedzialność za pozostawione w szatni płaszcze? Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów radzi, jak odpowiedzialnie korzystać z solariów i przypomina o prawach wszystkim, którzy hucznie powitają Nowy Rok Konsument ma prawo do złożenia reklamacji w przypadku jakichkolwiek uchybień ze strony wypożyczalni, dotyczących wynajętego samochodu. W przypadku nie uwzględnienia reklamacji wynajmujący ma prawo dochodzenia swoich roszczeń na drodze sądowej. Przepisy konsumenckie dają możliwość skorzystania z uprawnień reklamacyjnych w przypadku zaistnienia wad kupionego towaru. Co w sytuacji, gdy chcemy zwrócić towar niewadliwy? Reklamacja powinna zawierać kilka niezbędnych elementów, aby przyniosła pożądany skutek. Jakie to elementy? Jeżeli konsument nie zgłosi wady w odpowiednim czasie, sprzedawca będzie mógł odrzucić jego reklamację nawet bez rozpatrzenia jej zasadności. Składając reklamację do sprzedawcy powinniśmy pamiętać o kilku niezbędnych czynnościach. Wskazanie żądania, a także podstawy prawnej może nam oszczędzić pewnych niedogodności. Składając reklamację do sprzedawcy powinniśmy pamiętać o kilku niezbędnych czynnościach. Wskazanie żądania, a także podstawy prawnej może nam oszczędzić pewnych niedogodności. Sprzedawca przy reklamacji wylicza powody, które sprawiają że nie może przyjąć naszego pisma do rozpatrzenia. Co mu wtedy odpowiedzieć? Przeczytaj poniższy tekst. W ramach reklamacji konsument może domagać się bezpłatnej naprawy lub wymiany. Nie można od razu odstąpić i zażądać zwrotu pieniędzy. Kiedy jednak reklamacja uprawnia do żądania zwrotu pieniędzy? Reklamacja to jedno z podstawowych uprawnień każdego konsumenta. Jednym z częściej reklamowanych produktów jest obuwie. Kiedy udać się do sprzedawcy z reklamacją? Co napisać w treści reklamacji? Czytaj w Vademecum WieszJaka. Reklamacja jest co do zasady bezpłatnym uprawnieniem każdego konsumenta. To oznacza, że na sprzedawcy będą ciążyły koszty wynikłe podczas reklamacji. Reklamacja nie jest sformalizowanym pismem, które tak jak pozew musi zawierać określone elementy. Niemniej jednak dobrze napisana reklamacja może ułatwić nam dochodzenie naszych praw. Co warto zawrzeć w reklamacji butów? Przy reklamacji konsumenci mogą wybrać spośród dwóch uprawnień: bezpłatna naprawa lub bezpłatna wymiana wadliwego towaru. Co jednak w sytuacji, gdy sprzedawca każe nam wybrać inny produkt? Ustawa o szczególnych warunkach sprzedaży konsumenckiej daje sprzedawcy 14 dni na udzielenie odpowiedzi reklamacyjnej. Niektórzy sprzedawcy uznają, że chodzi tutaj o 14 dni roboczych. Jak jest naprawdę? Zwrot zapłaconej ceny to dodatkowe uprawnienia konsumenta przy reklamacji, które jest możliwe tylko w wyjątkowych sytuacjach. W pewnych przypadkach można jednak żądać wyłącznie obniżenia ceny. Kilka miesięcy temu kupiłem buty, które teraz się popsuły. Niestety sprzedawca reklamacji nie chce przyjąć dopóki nie przedstawię paragonu, który mi się zagubił. Co zrobić? Za nami pierwszy atak zimy. Większość z nas czekała chwila prawdy: czy nasze buty wytrzymają zimowe warunki? Tym, którzy srodze się zawiedli polecamy zapoznać się z garścią praktycznych porad dotyczących reklamacji. Oddałem buty do reklamacji, która została uwzględniona. Niestety od tej chwili minął już miesiąc, a buty nadal nie zostały naprawione. Ile czasu ma sprzedawca na załatwienie reklamacji? „Nasz sklep nie ma obowiązku przyjęcia reklamacji. Proszę udać się do producenta”. Bardzo często konsumenci mogą usłyszeć takie słowa z ust sprzedawcy. A jak jest naprawdę? Niedawno sprzedawca odmownie rozpatrzył moją reklamację. W uzasadnieniu stwierdził, iż nie ponosi on winy i poradził, bym z ewentualnymi roszczeniami zwrócił się do producenta. Co mam zrobić? Chciałam ostatnio zareklamować buty, które kupiłam na przecenie. Sprzedawca powiedział mi, że taki towar nie podlega reklamacji, o czym podobno informował w trakcie promocji. Kupione buty w domu okazały się zbyt małe. W sklepie powiedziano, że nie jest możliwy zwrot towaru. Czy to aby jest zgodne z prawem? Linie lotnicze zagubiły Twój bagaż na lotnisku w Barcelonie? Lot został opóźniony lub odwołany ze względu na strajki załogi? Pokój w tunezyjskim hotelu nie spełniał standardów z oferty biura podróży? Napisz reklamację. Europejskie Centrum Konsumenckie podpowiada, jak wycenić niedogodności i przygotować pismo reklamacyjne. Odpowiedzialność sprzedawcy trwa dwa lata. Ustawa określa też termin odpowiedzi na reklamację. Nic nie mówi jednak ile ma trwać spełnienie żądań. Przy złożeniu reklamacji sprzedawca ma ustawowy obowiązek odpowiedzieć na nią w terminie 14 dni. W przeciwnym razie reklamacja zostanie uznana za uzasadnioną. Mając podstawy do reklamacji możesz spokojnie domagać się wymiany towaru na nowy, wolny od wad. Jeżeli reklamacja jest zasadna, sprzedawca musi dokonać tego bezpłatnie. Nawet w przypadku butów, które nosisz od ponad roku. Oświadczenie o odstąpieniu od umowy może być złożone faksem. Dotyczy to jednak tych umów, dla których ustawa nie wymaga szczególnej formy.
Do końca czerwca właściciele i zarządcy nieruchomości muszą złożyć deklarację dotyczącą źródeł ogrzewania. Obowiązek ten został wprowadzony 1 lipca 2021 roku. Oznacza to, że właściciele nieruchomości, których źródła ogrzewania zostały zainstalowane przed tym terminem na złożenie deklaracji w Centralnej Ewidencji Emisyjności Budynków mają czas do 30 czerwca 2022 roku. Z kolei w przypadku nowych źródeł ciepła należy złożyć taką deklarację w terminie 14 dni od daty uruchomienia instalacji. Jak złożyć deklarację? Deklarację można złożyć elektronicznie za pośrednictwem lub w wersji papierowej w urzędzie gminy.
Jak powinna zostać ujęta faktura za kampanię reklamową firmy? W myśl art. 86 ust. 1 ustawy o VAT w sytuacji gdy zakupione towary bądź usługi wykorzystywane są do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi przysługuje prawo do odliczenia podatku VAT, a tym samym należy wykazać fakturę w rejestrze zakupu VAT.
Zwrot VAT na materiały budowlane Jeśli kupiłeś wadliwe materiały budowlane lub wykończeniowe, masz prawo złożyć reklamację i domagać się produktu bez wad. Pamiętaj, że przysługuje ci rękojmia i gwarancja. To ty wybierasz, z którego uprawnienia skorzystać - z rękojmi czy z gwarancji. Podpowiadamy, jak złożyć reklamację w obu sytuacjach. Jeżeli sprzedawca lub producent uchyla się od odpowiedzialności za wady sprzedanego produktu, warto wykorzystać wszystkie dostępne sposoby ochrony własnych interesów. W artykule omawiamy uprawnienia przysługujące konsumentom, czyli osobom fizycznym dokonującym zakupu - niezwiązanego bezpośrednio z ich działalnością gospodarczą lub zawodową - od przedsiębiorcy. Rękojmia - kiedy za materiały budowlane odpowiada ich sprzedawca Zacznijmy od tego, że nabyte materiały trzeba dokładnie obejrzeć jeszcze przed ich wbudowaniem lub zamontowaniem i - w razie widocznych wad - jak najszybciej zgłosić reklamację. W przeciwnym razie dochodzenie roszczeń może być znacznie trudniejsze. Jest to szczególnie istotne wtedy, gdy sami kupujemy daną rzecz lub nawet samodzielnie ją montujemy. Gdy przekażemy kupione przez nas materiały wykonawcy, to on powinien je obejrzeć i ocenić okiem profesjonalisty, czy nadają się do zastosowania. W obu tych sytuacjach za wady rzeczy odpowiada z tytułu rękojmi sprzedawca, ale – uwaga! - może on częściowo uniknąć odpowiedzialności, jeśli wykaże, że wady były na tyle widoczne, że produkt w ogóle nie powinien być montowany. Jeżeli materiały budowlane dostarczył umówiony wykonawca, to on odpowiada wobec inwestora za jakość zarówno robót, jak i użytych produktów. Nie będzie to jednak odpowiedzialność z tytułu rękojmi przy sprzedaży, lecz z tytułu zawartej umowy o roboty budowlane. Natomiast wykonawca sam może dochodzić roszczeń od sprzedawcy w ramach łączącej go z nim umowy sprzedaży (tyle że nie jako konsument). Pamiętajmy, że sprzedawca jest zwolniony z rękojmi, jeżeli kupujący wiedział o wadzie w chwili zawarcia umowy sprzedaży. Udowodnienie tego spoczywa jednak na sprzedawcy. W praktyce dotyczy to takich sytuacji, w których sprzedawca zwracał uwagę kupującemu na wady lub wada była na tyle widoczna, że trudno byłoby jej nie zauważyć nawet nieprofesjonaliście. Może to dotyczyć także sytuacji, gdy towar miał obniżoną cenę właśnie z powodu jakiejś wady. Sprzedawca nie będzie też odpowiedzialny wobec konsumenta za to, że rzecz sprzedana nie ma właściwości wynikających z publicznych zapewnień, jeżeli zapewnień tych nie znał ani, oceniając rozsądnie, nie mógł znać albo nie mogły one mieć wpływu na decyzję kupującego o zawarciu umowy sprzedaży bądź gdy ich treść została sprostowana przed zawarciem umowy sprzedaży. Przykładowo jeśli producent zapewnia w wywiadzie prasowym o jakichś szczególnych właściwościach danego materiału, które nie zostały opisane na opakowaniu czy w jakiejkolwiek jego specyfikacji udostępnionej publicznie, to sprzedawca nie musi o tym wiedzieć i nie odpowiada wobec kupującego za brak tych właściwości. Oczywiście sprzedawca jest odpowiedzialny z tytułu rękojmi za wady fizyczne towaru istniejące w chwili jego wydania kupującemu lub wynikające z przyczyn tkwiących wówczas w materiale, a nie za uszkodzenia powstałe później, na przykład w wyniku użytkowania. Rękojmia - jak złożyć reklamację Przepisy prawa nie przewidują szczególnej formy reklamacji. Można to zrobić w każdy dostępny sposób: ustnie w sklepie, gdzie sprzedawca powinien wypełnić formularz zgłoszenia reklamacyjnego z opisem wad i żądań klienta; telefonicznie – takie zgłoszenie również powinno być pisemnie odnotowane przez sprzedawcę, aczkolwiek na odległość kupujący nie ma nad tym kontroli; pocztą elektroniczną; na piśmie przekazanym osobiście lub przesłanym pocztą. Każda z tych form jest dobra, aby zgłosić zauważone wady. Jednak w każdym wypadku dobrze jest zadbać o udokumentowanie reklamacji, gdyż wskazana w niej data stwierdzenia wady ma istotne znaczenie przy biegu terminu przedawnienia. W reklamacji sporządzanej samodzielnie na piśmie powinniśmy podać: rodzaj produktu i datę jego zakupu; rodzaj i opis wady; kiedy została zauważona; czego oczekujemy od sprzedawcy (naprawy, wymiany, obniżenia ceny albo czy odstępujemy od umowy); datę jej złożenia u sprzedawcy. Pismo reklamacyjne należy podpisać i dołączyć do niego dowód zakupu (kopię paragonu, faktury, zamówienia). Jeśli żądamy obniżenia ceny albo odstępujemy od umowy, powinniśmy też podać numer rachunku bankowego do zwrotu pieniędzy lub zażądać zwrotu przekazem pocztowym. Co ważne, nie należy zwlekać ze złożeniem reklamacji. Jeśli bowiem zgłosimy wadę przed upływem roku od wydania rzeczy, to przyjmuje się, że wada ta bądź jej przyczyna istniały od początku. Takie domniemanie bardzo ułatwia dochodzenie roszczeń. Złożenie reklamacji po upływie roku powoduje, że to konsument musi wykazać, że wada tkwiła w produkcie już od chwili wydania. Wzór pisma reklamacyjnego ....................... (miejscowość, data) (imię, nazwisko konsumenta) ...................... (jego adres) .......................... (nazwa przedsiębiorcy) .......................... (adres jego siedziby) Reklamacja towaru Zakupiony przeze mnie w dniu .......... towar ...................... jest wadliwy. Wada polega na ................................... Została stwierdzona w dniu ............ Na podstawie ustawy z 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny żądam ........................ (wymiany towaru na nowy, nieodpłatnej naprawy towaru, obniżenia ceny towaru o kwotę .......... zł) / odstępuję od umowy i proszę o zwrot ceny towaru na konto .......... ............................. (podpis konsumenta) Rękojmia - czego możesz żądać w ramach rękojmi Konsument, który kupił wadliwą rzecz, może: zażądać jej wymiany na wolną od wad albo naprawy bądź złożyć oświadczenie o obniżeniu ceny albo o odstąpieniu od umowy. Sprzedawca może uniknąć tego sposobu załatwienia reklamacji, jeśli niezwłocznie i bez nadmiernych niedogodności dla kupującego wymieni lub naprawi rzecz. Nie może jednak tego zrobić, gdy rzecz była już wymieniona albo naprawiona przez sprzedawcę bądź gdy mimo deklaracji nie wymienił rzeczy ani jej nie naprawił. Prawo do odstąpienia od umowy i obniżenia ceny w ramach pierwszej reklamacji jest zatem ograniczone. W razie kolejnej reklamacji tego samego produktu takie żądanie konsumenta jest już wiążące. Jeśli chodzi o żądaną wymianę albo naprawę, sprzedawca może zaproponować alternatywny sposób załatwienia reklamacji. Konsument też może zmienić propozycję sprzedawcy (naprawę na wymianę albo odwrotnie), chyba że jego wybór jest niemożliwy do wykonania albo wymagałby nadmiernych kosztów w porównaniu ze sposobem proponowanym przez sprzedawcę. Często problematyczne jest ustalenie, jak bardzo powinna być obniżona cena za wadliwy produkt. Przepisy wskazują jedynie, że powinna ona pozostawać w takiej proporcji do ceny wynikającej z umowy, w jakiej wartość rzeczy z wadą pozostaje do wartości rzeczy bez wady. Zazwyczaj obniżka ceny jest ustalana w drodze porozumienia między stronami. Ważnym ograniczeniem możliwości odstąpienia od umowy jest charakter wady. Kupujący nie może tego zrobić, jeżeli wada jest nieistotna. Nie ma żadnej prawnej definicji wady istotnej i nieistotnej. W praktyce przyjmuje się, że wada istotna to taka, która uniemożliwia korzystanie z rzeczy zgodnie z przeznaczeniem lub zgodnie z celem wskazanym w umowie. Jeżeli spośród rzeczy sprzedanych tylko niektóre są wadliwe i dają się odłączyć od rzeczy wolnych od wad (na przykład tylko część dachówek, cegieł czy płytek jest wadliwa), uprawnienie kupującego do odstąpienia od umowy ogranicza się do rzeczy wadliwych. Gdyby jednak w miejsce uszkodzonej partii towaru trzeba było dokupić nowe, różniące się na przykład kolorem, to zwrotowi powinny podlegać wszystkie rzeczy. Rękojmia - czego można żądać dodatkowo w ramach rękojmi Jeżeli rzecz wadliwa została zamontowana, kupujący może w ramach reklamacji żądać od sprzedawcy również jej demontażu i ponownego zamontowania nowej lub naprawionej rzeczy. Koszty tych czynności ponosi sprzedawca. W szczególności obejmuje to demontaż i dostarczenie rzeczy, robociznę, materiały oraz ponowne zamontowanie i ewentualne uruchomienie. Sprzedawca może jednak odmówić, jeżeli koszt demontażu i ponownego zamontowania przewyższa cenę wadliwej rzeczy przez niego sprzedanej. W takiej sytuacji konsument jest zobowiązany ponieść tę część kosztów związanych z tymi pracami, która przewyższa cenę rzeczy sprzedanej, albo może żądać od sprzedawcy zapłaty takiej części kosztów demontażu i ponownego zamontowania, która odpowiada cenie rzeczy sprzedanej. Konsument, który złożył oświadczenie o odstąpieniu od umowy albo obniżeniu ceny, może też dochodzić naprawienia szkody, którą poniósł przez to, że dokonał zakupu, nie wiedząc o istnieniu wady. Odszkodowanie przysługuje nawet wtedy, gdy szkoda jest następstwem okoliczności, za które sprzedawca nie ponosi odpowiedzialności. Przykładowo jeśli sprzedający dostarcza kupującemu towar prosto od producenta, uprzednio go nie sprawdzając (co jest częstą praktyką), to też odpowiada za szkody, których przyczyną są jego wady. Klient może zatem żądać zwrotu: kosztów zawarcia umowy (jak opłaty za rozmowy telefoniczne, dojazdy itp., pod warunkiem że udowodni ich wysokość), kosztów odebrania, przewozu, przechowania i ubezpieczenia rzeczy, dokonanych nakładów w takim zakresie, w jakim nie odniósł z nich korzyści (na przykład dokupił dodatkowe części do wadliwego urządzenia, z których nie może skorzystać), kosztu naprawy uszkodzeń innych elementów budynku lub jego wyposażenia (na przykład gdy na skutek zamontowania wadliwego pokrycia dachu doszło do zalania i uszkodzenia więźby dachowej, elewacji i wyposażenia budynku). Co ważne, nie ma sensu zlecanie rzeczoznawcy prywatnej ekspertyzy potwierdzającej wady (zwłaszcza gdy sprzedawca początkowo nie uznawał reklamacji), gdyż nie ma szans na odzyskanie jej kosztu. Jedynie ekspertyzy biegłych sądowych są rozliczane w zależności od wyniku procesu. Reklamacja - co dalej po złożeniu pisma reklamacyjnego Jeżeli kupujący (konsument) zażądał wymiany rzeczy lub usunięcia wady albo złożył oświadczenie o obniżeniu ceny, określając kwotę, o którą cena ma być obniżona, sprzedawca powinien ustosunkować się do reklamacji konsumenta w terminie 14 dni. Jeśli tego nie zrobi, uważa się, że żądanie to uznał za uzasadnione. Powinien wtedy spełnić żądanie kupującego bez zbędnej zwłoki, czyli: przyjąć od kupującego rzecz wadliwą, jeśli ten ją dostarczył z żądaniem wymiany albo z oświadczeniem o odstąpieniu od umowy; dostarczyć w zamian rzecz wolną od wad bądź zwrócić pieniądze. Warto zwrócić uwagę, że 14-dniowy termin na ustosunkowanie się do reklamacji nie oznacza, że w tym czasie sprzedawca ma wymienić rzecz. Gdy towar został wyprodukowany na indywidualne zamówienie (na przykład okna, drzwi), to przygotowanie nowego wolnego od wad produktu może potrwać dłużej. Jednak w terminie 14 dni sprzedawca musi zadeklarować, jaki będzie sposób załatwienia reklamacji. Co do zasady obowiązek przekazania wadliwej rzeczy spoczywa na składającym reklamację: konsument powinien na koszt sprzedawcy dostarczyć towar do miejsca oznaczonego w umowie sprzedaży, a gdy takiego miejsca nie określono w umowie - do miejsca, w którym rzecz została wydana kupującemu; jeżeli ze względu na rodzaj rzeczy lub sposób jej zamontowania dostarczenie rzeczy przez kupującego byłoby nadmiernie utrudnione (są to rzeczy duże i ciężkie), kupujący obowiązany jest udostępnić rzecz sprzedawcy w miejscu, w którym się ona znajduje. Sprzedawca nie reaguje na reklamację - co robić Czasem zdarza się, że sprzedawca nie reaguje na reklamację lub zwleka z jej załatwieniem, prowadząc dodatkową korespondencję, albo nie zgłasza się po odbiór rzeczy, kiedy był do tego zobowiązany (dotyczy to w szczególności rzeczy wielkogabarytowych, dostarczanych z reguły przez sprzedającego, jak drzwi, okna, materiały budowlane). W takiej sytuacji kupujący może odesłać rzecz na koszt i niebezpieczeństwo sprzedawcy. Natomiast jeśli sprzedawca nie oddaje pieniędzy pomimo otrzymania zwrotu wadliwego towaru, jedynym sposobem na ich odzyskanie jest wystąpienie do sądu o wydanie nakazu zapłaty. Rękojmia - jak długo działa i chroni konsumenta Sprzedawca odpowiada z tytułu rękojmi w ciągu 2 lat od wydania rzeczy, jeśli w tym czasie zostanie stwierdzona wada fizyczna. Tylko w przypadku wad nieruchomości okres rękojmi wynosi pięć lat. W razie sprzedaży konsumentowi używanej rzeczy ruchomej odpowiedzialność sprzedawcy może zostać ograniczona, ale nie bardziej niż do roku od dnia wydania rzeczy kupującemu. Chociaż samo roszczenie o usunięcie wady lub wymianę rzeczy sprzedanej na wolną od wad przedawnia się z upływem roku, licząc od dnia stwierdzenia wady, to ograniczenie to dotyczy tylko przedsiębiorców. Kiedy kupuje konsument, bieg terminu przedawnienia i tak nie może się zakończyć przed upływem 2 lat od wydania rzeczy ruchomych albo 5 lat od wydania nieruchomości. Zatem nawet gdy wada została zauważona tuż przed upływem dwóch lat od dokonania zakupu feralnego produktu, konsument ma rok – liczony od dnia stwierdzenia wady – na złożenie reklamacji bądź wystąpienie z odpowiednim roszczeniem do sądu (w razie odrzucenia reklamacji przez sprzedawcę). W powyższych terminach kupujący może też złożyć oświadczenie o odstąpieniu od umowy albo obniżeniu ceny z powodu wady. Jeżeli kupujący najpierw żądał wymiany rzeczy na wolną od wad lub usunięcia wady, bieg terminu do złożenia oświadczenia o odstąpieniu od umowy albo obniżeniu ceny rozpoczyna się z chwilą bezskutecznego upływu terminu do wymiany rzeczy lub usunięcia wady. Jeśli zatem zażądaliśmy wymiany rzeczy, a sprzedawca nie zareagował w ciągu 14 dni, to od następnego dnia mamy dwa lata na złożenie oświadczenia o odstąpieniu od umowy i wystąpienie z pozwem o zwrot pieniędzy. Rękojmia - kiedy działa dłużej Bieg terminu dochodzenia roszczeń z tytułu rękojmi ulega zawieszeniu: gdy konsument wystąpi do sądu z pozwem zawierającym jedno z roszczeń przysługujących z tytułu rękojmi, ale wówczas zawieszenie - od momentu wniesienia pozwu do czasu prawomocnego zakończenia postępowania - dotyczy tylko pozostałych roszczeń. Oznacza to, że ewentualne oddalenie powództwa co do jednego roszczenia nie przekreśla możliwości wystąpienia potem z innym roszczeniem. Na przykład gdy przegramy proces o zwrot pieniędzy w związku z odstąpieniem od umowy, możemy jeszcze zażądać naprawy lub wymiany towaru. Oczywiście rzadko się to zdarza, bo prowadzenie po kolei kilku spraw jest ekonomicznie nieopłacalne. Zazwyczaj składa się jeden pozew zawierający alternatywne roszczenia (na przykład wymiana towaru lub obniżenie ceny) albo powód może zmienić roszczenie na takie, które ma większe szanse uwzględnienia; w przypadku wszczęcia postępowania mediacyjnego – co do innych roszczeń z rękojmi nieobjętych postępowaniem mediacyjnym. Zawieszenie trwa do dnia odmowy przez sąd zatwierdzenia ugody zawartej przed mediatorem lub bezskutecznego zakończenia mediacji; w razie wykonywania przez kupującego uprawnień z gwarancji – od dnia zawiadomienia sprzedawcy o wadzie do dnia odmowy przez gwaranta wykonania obowiązków wynikających z gwarancji albo bezskutecznego upływu czasu na ich wykonanie. Okres odpowiedzialności sprzedawcy za wady produktu ulega przedłużeniu także w sytuacji, gdy sprzedawca lub producent zadeklarowali dłuższy niż dwa lata okres przydatności rzeczy do użycia (może to dotyczyć produktów tak zwanej chemii budowlanej). Rękojmia obowiązuje wówczas do upływu tego okresu. Jeżeli sprzedawca zataił wadę (wiedział o jej istnieniu i zapewnił kupującego, że towar nie ma żadnych wad), klient nie traci uprawnień z tytułu rękojmi nawet wtedy, gdy upłynęły dwa lata od wydania rzeczy. Gwarancja - czy warto mieć gwarancję Oprócz rękojmi sprzedawca lub producent może udzielić kupującemu dodatkowej ochrony gwarancyjnej. Jest to dobrowolne i następuje przez złożenie oświadczenia gwarancyjnego, które określa obowiązki gwaranta i uprawnienia kupującego w przypadku, gdy rzecz sprzedana nie ma właściwości określonych w tym oświadczeniu. Oświadczenie gwarancyjne może zostać złożone w osobnym dokumencie albo nawet w reklamie. Musi być jednak sformułowane w sposób jasny i zrozumiały, a gdy rodzaj informacji na to pozwala - w powszechnie zrozumiałej formie graficznej. Jeżeli rzecz jest wprowadzana do obrotu na polski rynek, sporządza się je w języku polskim. Powinno ono zawierać podstawowe informacje potrzebne do wykonywania uprawnień z gwarancji, w szczególności: nazwę i adres gwaranta lub jego przedstawiciela w Polsce; czas trwania gwarancji (jeśli nie określono innego terminu, okres gwarancji wynosi dwa lata, licząc od dnia, kiedy rzecz została kupującemu wydana); terytorialny zasięg ochrony gwarancyjnej; uprawnienia przysługujące w razie stwierdzenia wady. Mogą to być w szczególności zwrot zapłaconej ceny, wymiana rzeczy bądź jej naprawa oraz zapewnienie innych usług. W razie wątpliwości przyjmuje się, że gwarant jest obowiązany do usunięcia wady fizycznej rzeczy albo do dostarczenia rzeczy wolnej od wad, jeżeli wady te ujawnią się przed datą określoną w gwarancji; termin załatwienia reklamacji – jeśli go nie określono, gwarant powinien wykonać swoje obowiązki niezwłocznie, ale nie później niż w terminie czternastu dni, licząc od dnia dostarczenia rzeczy; stwierdzenie, że gwarancja nie wyłącza, nie ogranicza ani nie zawiesza uprawnień kupującego wynikających z przepisów o rękojmi za wady rzeczy sprzedanej. Uprawniony z gwarancji może żądać od gwaranta wydania oświadczenia gwarancyjnego na piśmie lub innym trwałym nośniku (czyli przekazania dokumentu gwarancyjnego). Przy wydaniu towaru sprzedawca powinien sprawdzić, czy oznaczenia znajdujące się na nim zgadzają się z danymi zawartymi w dokumencie gwarancyjnym oraz czy plomby albo inne umieszczone na towarze zabezpieczenia są we właściwym stanie. Jeżeli w gwarancji inaczej nie zastrzeżono, odpowiedzialność z tytułu gwarancji obejmuje tylko wady powstałe z przyczyn tkwiących w sprzedanej rzeczy. Jak korzystać z gwarancji Składanie reklamacji w ramach gwarancji wygląda podobnie jak przy rękojmi. Nabywca wadliwej rzeczy powinien dostarczyć ją na koszt gwaranta do miejsca wskazanego w gwarancji lub do miejsca, w którym rzecz została wydana przy udzieleniu gwarancji. Ta zasada nie obowiązuje, gdy z okoliczności (na przykład dużych wymiarów rzeczy bądź jej wbudowania) wynika, iż wada powinna być usunięta w miejscu położenia (zamontowania) rzeczy w chwili ujawnienia się wady. Jeżeli w ramach gwarancji gwarant wymienił wadliwy towar albo dokonał istotnych napraw rzeczy objętej gwarancją, termin gwarancji biegnie na nowo od chwili dostarczenia rzeczy wolnej od wad lub zwrócenia rzeczy naprawionej. Jeśli jednak została wymieniona/naprawiona jedynie samodzielna część danej rzeczy, to termin gwarancji biegnie od nowa tylko dla tej części. W innych wypadkach termin gwarancji ulega przedłużeniu o czas, w ciągu którego wskutek wady rzeczy objętej gwarancją uprawniony do gwarancji nie mógł z tej rzeczy korzystać. Kiedy materiał budowlany jest wadliwy Według przepisów Kodeksu cywilnego wada fizyczna rzeczy sprzedanej polega na jej niezgodności z umową. O wadzie w szczególności możemy mówić, gdy produkt: nie ma właściwości, które rzecz tego rodzaju powinna mieć ze względu na cel oznaczony w umowie albo wynikający z okoliczności lub przeznaczenia (na przykład pustaki nie mają odpowiedniej wytrzymałości); nie ma właściwości, o których istnieniu sprzedawca zapewnił kupującego, w tym przedstawiając próbkę bądź wzór (na przykład pokrycie dachowe ma inny kolor niż wybrane ze wzornika). Jeżeli kupującym jest konsument, na równi z zapewnieniem sprzedawcy traktuje się publiczne zapewnienia producenta zamieszczone na przykład w reklamie produktu; nie nadaje się do celu, o którym kupujący poinformował sprzedawcę przy zawarciu umowy, a sprzedawca nie zgłosił zastrzeżenia co do takiego jej przeznaczenia (na przykład rury nie nadają się do zastosowania w systemie wentylacji według projektu przedstawionego sprzedawcy); została kupującemu wydana w stanie niezupełnym (brakuje jakichś elementów); została nieprawidłowo zamontowana i uruchomiona, a czynności te zostały wykonane przez sprzedawcę lub osobę trzecią, za którą sprzedawca ponosi odpowiedzialność, albo przez kupującego, który postąpił według instrukcji otrzymanej od sprzedawcy. Podstawa prawna: Kodeks cywilny ustawa z 30 maja 2014 r. o prawach konsumenta ( DzU z 2017 r. poz. 683)
Rozliczenia za zbiorowe zaopatrzenie w wodę są prowadzone przez przedsiębiorstwa wod.-kan. z odbiorcami usług na podstawie określonych w taryfach cen i stawek opłat oraz ilości dostarczonej wody i odprowadzonych ścieków. Cenę za dostarczoną wodę określa się jako wielkość wyrażoną w jednostkach pieniężnych, którą odbiorcaCEEB - Centralna Ewidencja Emisyjności Budynków rusza już 1 lipca 2021 roku. Oznacza to nowy obowiązek dla milionów Polaków, którzy będą musieli zgłosić, czym ogrzewają swoje domy. Jakie kary grożą za brak zgłoszenia? CEEB - czy są przewidziane kary dla osób, które nie prześlą danych, a powinny? Wprowadzony obowiązek złożenia deklaracji o użytkowanych źródłach ciepła i spalania paliw stanowi niezwykle istotne rozwiązanie dla organów samorządowych. Przez złożone deklaracje zostaną zinwentaryzowane wszystkie źródła ciepła i spalania paliw, co w znaczący sposób ułatwi funkcjonowanie jednostek samorządu terytorialnego. Przepisy wprowadzające obowiązek złożenia deklaracji zostały wzmocnione przepisami sankcyjnymi, uwzględniającymi jednocześnie instytucję czynnego żalu. W art. 27h ustawy z dnia 21 listopada 2008 r. o wspieraniu termomodernizacji i remontów oraz o centralnej ewidencji emisyjności budynków wprowadza się sankcje karne, które mogą być nakładane w przypadku niezłożenia w ustawowym terminie ww. deklaracji. Za brak złożenia deklaracji będzie grozić grzywna, która jest wymierzana na zasadach ogólnych kodeksu wykroczeń. Jeżeli jednak zreflektujemy się, że nie złożyliśmy deklaracji zanim samorząd "poweźmie o tym informację", możemy uniknąć kary, przesyłając wymagane informacje do urzędu w ramach czynnego żalu. W jakiej formie będą wydawane mandaty? W ustawie z dnia 21 listopada 2008 r. o wspieraniu termomodernizacji i remontów oraz o centralnej ewidencji emisyjności budynków (Dz. U. z 2021 r. poz. 554) w rozdziale 5b „Przepis karny" w art. 27h ustawy został określony tryb sposób karania oraz tryb prowadzonego postępowania: Art. 27h. 1. Kto, wbrew ciążącemu na nim obowiązkowi, nie składa w terminie deklaracji, o której mowa w art. 27g ust. 1, podlega karze grzywny. 2. Nie podlega karze za wykroczenie, o którym mowa w ust. 1, sprawca, który złożył deklarację po terminie, jeżeli złożenie deklaracji nastąpiło przed dniem, w którym wójt, burmistrz lub prezydent miasta powziął wiadomość o popełnieniu wykroczenia. 3. Orzekanie w sprawach o czyn określony w ust. 1 następuje na podstawie przepisów ustawy z dnia 24 sierpnia 2001 r. – Kodeks postępowania w sprawach o wykroczenia (Dz. U. z 2020 r. poz. 729 i 956). Penalizując wymienione zachowanie, uznano, że będzie ono stanowić wykroczenie zagrożone karą grzywny. Wprowadzane rozwiązanie ma pełnić funkcję prewencyjną i dyscyplinującą obowiązanych do składania deklaracji, aczkolwiek nie ma na celu bezwarunkowego karania osób, które takiej deklaracji nie złożyły. Zatem, czynem podlegającym sankcji w postaci grzywny nakładanej w drodze mandatu jest – nie złożenie deklaracji w odpowiednim terminie. Z ust. 3 wynika wprost, że orzekanie z tego tytułu następuje w trybie Kodeksu postępowania w sprawach o wykroczenie. Należy podkreślić, że sankcją przewidzianą w ustawie jest kara grzywny, która nakładana jest w ramach postępowania mandatowego. Mandaty nie są nakładane w drodze decyzji administracyjnych – to nie jest administracyjna kara pieniężna. Kodeks postępowania w sprawach o wykroczenia nie przewiduje takiej możliwości. W tym wypadku nie mają zastosowania przepisy Kodeksu postępowania administracyjnego. Postępowanie mandatowe prowadzi właściwy organ (wójt, burmistrz, prezydent). Kto i kiedy będzie sprawdzał zgodność ze stanem faktycznym wprowadzonych danych? Jakie kary są przewidziane za podanie do bazy błędnych informacji? Nie przewiduje się sankcji za błędne wprowadzenie danych, nie taka była bowiem intencja ustawodawcy. System został oparty na założeniu weryfikacji wprowadzanych danych przez osoby dokonujące inwentaryzacji budynku podczas niezależnych od siebie czynności. W deklaracji obywatel wskaże podstawowy zakres danych dotyczący jego budynku. Prawidłowość wprowadzonych danych zostanie następnie zweryfikowana, np. przez kominiarza przeprowadzającego przegląd komina, który potwierdzi to co zostało wskazane w deklaracji, uzupełni o dodatkowe dane lub dokona modyfikacji już tych istniejących. Źródło: Główny Urząd Nadzoru Budowlanego Przygotuj się do stosowania nowych przepisów! Poradnik prezentuje praktyczne wskazówki, w jaki sposób dostosować się do zmian w podatkach i wynagrodzeniach wprowadzanych nowelizacją Polskiego Ładu. Tyko teraz książka + ebook w PREZENCIE
- Э ቹаβቢሿа
- Εδωж ուςиρ
- Μጪ стоклиπև
- Аጮуፐ сн ኗиτаճи шибубреռο
- ዛμедሣтሴእя եጢюሮաшገյац ሏ оζ
- ቿዷювև ጆωγоվօгащ